İlginç Kesitler Yazılar

Hemofili Erkekler Neden Taşıyıcı Olmaz? Edebiyatın Işığında Bir Keşif Kelimeler, insanın iç dünyasını yansıtan en güçlü araçlardan biridir. Her bir harf, bir anlamın peşinden sürüklerken, bir anlatı tüm gerçeklikleri dönüştürme gücüne sahiptir. Tıpkı bir edebiyatçı gibi, bu yazı da kelimeleri kullanarak bilimsel bir gerçeği anlamaya ve hissetmeye çalışacak. Bu yazının sorusu basit: “Hemofili erkekler neden taşıyıcı olamaz?” Ama gerçekte bu soru, sadece biyolojik bir açıklamanın ötesinde, toplumsal yapılarla, cinsiyetin ve kalıtımın rolüyle bağlantılı, derin bir anlatıdır. Hemofili ve Cinsiyet: Bir Biyolojik Farkın Edebiyatı Hemofili, genetik bir hastalıktır ve kanın pıhtılaşma mekanizmasındaki eksiklikten kaynaklanır. Bu hastalık, X kromozomu üzerinde taşınan bir…

Pıhtılaşma Nekrozu Ne Demektir? Toplumsal Perspektiflerle Ele Alalım Pıhtılaşma nekrozu, tıbbi bir terim olarak, damar tıkanıklığı sonucu doku ölümü anlamına gelir. Ancak, bu durumu sadece biyolojik bir problem olarak görmek, toplumumuzun daha geniş ve çok katmanlı sorunlarına bakış açımızı eksik bırakır. Pıhtılaşma nekrozu, sadece vücudumuzdaki bir rahatsızlık değil, aynı zamanda sağlık hizmetlerine erişim, toplumsal cinsiyet eşitsizliği, çeşitlilik ve sosyal adaletle ilgili daha büyük bir sorunun parçasıdır. Bu yazı, tıbbî bir terimi daha derin bir toplumsal bağlamda incelemeye çalışarak, konuyu sadece bir biyolojik olgu olarak değil, insan odaklı bir perspektifle ele alacaktır. Pıhtılaşma Nekrozu: Temel Tanım ve Tıbbi Arka Plan Pıhtılaşma…

Milimetrik Kalsifikasyon: Tıbbın Soğuk Terimlerinin Ardında Yatan İnsan Hikâyeleri Bazen bir kelime duyarız, içinde yalnızca tıp kitaplarının anlayabileceği kadar teknik bir anlam gizlidir ama aynı zamanda o kelimenin ardında korku, umut, dayanışma ve sessizlik de vardır. “Milimetrik kalsifikasyon” da tam olarak böyle bir kavram. Genellikle mamografi raporlarında karşımıza çıkar, mikroskobik düzeyde kireçlenme odaklarını anlatır. Ama bu terim, yalnızca bir teşhis aracı değil; kadınların bedeniyle, erkeklerin bilimiyle, toplumun sessizlikleriyle örülü bir hikâyenin de parçasıdır. Milimetrik Kalsifikasyon Ne Demek? Tıbbi olarak milimetrik kalsifikasyon, doku içinde, özellikle de meme dokusunda görülen küçük kireçlenmelerdir. Bunlar tek başına her zaman kötü huylu değildir; ancak bazen…

Günyüzü Nüfusu Kaç? Tarihsel, Demografik ve Akademik Bir İnceleme Günyüzü, Eskişehir’in batı iç Anadolu içlerinde yer alan bir ilçe. Bu incelemede, “Günyüzü nüfusu kaç?” sorusuna yanıt ararken, sadece sayısal veriyi aktarmakla kalmayacağım; nüfusun tarihsel akışı, demografik değişimler ve güncel tartışmalar ışığında değerlendirmeler yapacağım. Güncel Nüfus Verileri 2024 yılına ait Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) verilerine göre Günyüzü’nün nüfusu 5.261 kişidir. Bu nüfusun 2.634’ü erkek, 2.627’si kadın olarak kayıtlıdır. [1] 2022 yılı verisine bakıldığında ise nüfus 5.155 kişi olarak kaydedilmiştir. [2] Bu durum, nüfusun yıllar içinde inişli çıkışlı bir seyre sahip olduğunu gösteriyor. Bu bağlamda, “Günyüzü nüfusu kaç?” sorusunun en…

Gümüşün Önemi Nedir? Psikolojik Bir Bakış Bir psikolog olarak, bazen insanların nesnelere atfettikleri anlamları çözümlemek beni derin bir meraka sürüklüyor. Gümüş de bu nesnelerden biri. Parlak yüzeyi, soğuk dokusu ve zamana direnen yapısıyla yalnızca bir maden değil; insan zihninin sembollerle kurduğu derin ilişkinin bir yansıması. Peki, gümüş neden bu kadar önemlidir? Bu sorunun yanıtını, insan davranışlarını şekillendiren bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji boyutlarında arayalım. Bilişsel Psikoloji Perspektifinden Gümüş Gümüş, insan zihninde hem somut hem de soyut anlamlar yaratır. Parlaklığı, temizlik, sadelik ve denge kavramlarını çağrıştırır. Bilişsel psikolojiye göre, bu çağrışımlar öğrenilmiş sembolik anlamlardır. Tarih boyunca gümüş; ayla, geceyle ve içsel…

Gümrük Kaça Kadar Çalışır? Toplumsal Yapılar ve Zaman Algısı Bir sosyolog olarak, toplumsal yapıları ve bireylerin bu yapılar içindeki rollerini anlamaya çalışırken, toplumların zaman algısını nasıl şekillendirdiğine dair birçok farklı dinamiği gözlemlemek bana her zaman ilginç gelmiştir. Toplumlar, yalnızca bireylerin bir araya geldiği sosyal yapılar değil, aynı zamanda zamanın nasıl düzenlendiği ve bir topluluğun ihtiyaçlarına göre nasıl şekillendirildiği dinamiklerle de varlık gösterir. Bu yazıda, gümrüklerin çalışma saatlerini, toplumun zaman algısı üzerinden analiz etmeyi hedefliyoruz. Toplumsal normlar, cinsiyet rolleri ve kültürel pratiklerin, özellikle de bir gümrük kurumunun çalışma saatlerine nasıl yansıdığını inceleyeceğiz. Toplumsal Yapılar ve Zamanın Akışı Zaman, toplumsal yaşamın ayrılmaz…

Kapatma İngilizcesi Ne? Bilimsel Bir Mercekle Dildeki Küçük Ama Güçlü Bir Eylemi Anlamak Dilde bazen en basit kelimeler en derin anlamları taşır. “Kapatmak” fiili de bunlardan biri. Gündelik hayatta sıkça kullandığımız bu kelimeyi İngilizce’ye çevirmek basit gibi görünse de, arkasında insan bilişi, kültürel kodlar ve iletişim psikolojisiyle örülü zengin bir arka plan vardır. Gelin, “kapatma”nın İngilizcesi ne demek sorusuna sadece kelime düzeyinde değil, bilimsel bir mercekle yaklaşalım ve bu küçük fiilin dünyasına birlikte bakalım. Köken ve Kavram: “Close”, “Shut” ve Ötesi Türkçede “kapatma” tek bir fiil gibi görünse de, İngilizce’de bağlama göre farklı kelimelerle karşılanır. En yaygın olanları close ve…

Allah’ın En Sevmediği Günah Nedir? — Gücün, Ahlâkın ve Toplumun Siyasî Anatomisi Bir siyaset bilimci için günah, yalnızca dinî bir kategori değil; aynı zamanda bir iktidar meselesidir. Çünkü her toplumda günahın tanımı, iktidar yapılarının, kurumların ve ideolojilerin eliyle şekillenir. “Allah’ın en sevmediği günah nedir?” sorusu bu yönüyle yalnızca teolojik bir arayış değil, aynı zamanda bir politik sorudur. Çünkü her yasak, bir iktidar biçimi üretir; her itaatsizlik de bir direniş biçimi. Günahın Siyasî Yüzü: İktidarın Tanrısal Meşruiyeti Toplumlar, yüzyıllar boyunca günah kavramını iktidarın diliyle tanımladı. Devlet, dinî normları siyasal düzenin sigortası haline getirdi. Ancak bu noktada ilahî olanla dünyevî olan arasındaki…

Kanunievvel Ne Demek? — Romantik Nostalji mi, Bilgi Kirliliği mi? Peşin söyleyeyim: “Kanunievvel” demek Aralık demektir. Evet, evinizdeki duvarda asılı, şekil şukul Noel ışıklarıyla süslenen o Aralık. Ama mesele sadece bir ay adı değil; dilin, tarihin ve hatırlama biçimimizin ideolojik bir alan olduğunun canlı kanıtı. Benim iddiam şu: Kanunievvel gibi terimleri sorgusuz sualsiz kutsallaştırmak, tarih bilincini derinleştirmiyor; tam tersine, kullanışlı bilgiyle süslenmiş bir sis perdesi yaratıyor. Bu kadar net. Kanunievvel (Kânun-ı Evvel), Osmanlı-Türkçe metinlerde “Aralık” ayının adıdır; kardeşi Kânun-ı Sânî ise “Ocak”tır. “Kanunievvel” Neden Bu Kadar Kafamızı Karıştırıyor? Çünkü takvim bir zaman çizelgesi değil, bir hafıza rejimidir. Osmanlı bürokrasisi yüzyıllar…

🙈 Ne Anlama Gelir? Utancın, Masumiyetin ve Dijital Sessizliğin Tarihsel Yolculuğu Bir tarihçi olarak geçmişe dönüp baktığımda, insanların duygularını ifade etme biçimlerinin her çağda değiştiğini ama özünde hep aynı kaldığını görürüm. Kelimeler, jestler, semboller ve bugünse emojiler… Hepsi bir iletişim biçiminin evrimidir. Bu bağlamda “🙈” yani “gözlerini kapatan maymun” emojisi, sadece dijital bir ifade değil; insanlık tarihinin utanma, saklanma ve masumiyet duygularıyla örülü uzun bir hikâyenin modern temsilidir. Tarihsel Arka Plan: Üç Bilge Maymunun Doğuşu 🙈 emojisi aslında köklerini Japon kültüründen alır. 17. yüzyılda Nikko Tōshō-gū Tapınağı’nda yer alan üç bilge maymun kabartmasından doğmuştur. Bu üç maymun; 🙈 “kötülüğü görme”,…